Bemiddeling ook voor publieke rechtspersonen?

Artikel 8, in fine, van de wet van 21 februari 2005 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek in verband met de bemiddeling stelt dat “de publiekrechtelijke rechtspersonen kunnen partij zijn bij een bemiddeling in de bij wet of bij een in de Ministerraad overlegd koninklijk besluit bepaalde gevallen”.

Tot op heden, tien jaar later, is er geen uitvoerend K.B. hierover verschenen.

Plant de minister een initiatief om desbetreffend een K.B. hieromtrent te laten verschijnen? Zo ja, wat is zijn zienswijze en timing, zo neen, waarom niet?

Antwoord (op basis van het integraal verslag van de kamer):

In artikel 1724, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek is er inderdaad voorzien dat publiekrechtelijke rechtspersonen partij kunnen zijn bij een bemiddeling, doch enkel bij de bij wet of bij in Ministerraad overleg kb bepaalde gevallen.

Er kan worden op gewezen dat die beperking niet was opgenomen in de tekst van het ontwerp van de wet van 21 februari 2005. De tekst werd tijdens een bespreking in de commissie voor de Justitie van de Kamer toegevoegd tijdens de evocatieprocedure van het ontwerp door de Senaat naar aanleiding van de volgende opmerking.

“Sommige geschillen belangen omwille van hunaard der mate de openbare orde aan dat bemiddeling uitgesloten is. Vervolgens rijst de vraag of publiekrechtelijke rechtspersonen zoals de fiscus elk geschil minnelijk kunnen regelen door bemiddeling.” Einde citaat.

Aldus werd het toepassingsgebied van de bemiddeling krachtens een amendement beperkt tot de geschillen die via een dading kunnen worden geregeld, naar analogie met wat voor arbitrage het geval is. Een dading kunnen sluiten impliceert dat men de bekwaamheid heeft om over een recht te beschikken en dus ook om eraan te kunnen verzaken. Bijgevolg is die mogelijkheid begrensd door het dwingend karakter en het karakter van openbare orde van bepaalde rechten. Binnen dezelfde gedachtegang werd erin voorzien dat de publiekrechtelijke rechtspersonen slechts bij bemiddeling partij kunnen zijn in de bij wet bepaalde gevallen. Het is inderdaad zo dat de laatste tien jaar geen enkele wet of geen enkel koninklijk besluit werd uitgevaardigd. Deze vraag ligt nog steeds ter studie. Indien blijkt dat op dat stuk een initiatief zou kunnen worden genomen, zullen de nodige uitvoeringsmaatregelen worden goedgekeurd.

Commissie Justitie: 21 januari 2015
Vraag aan Koen Geens, minister van justitie